KOZAN-DÜZAĞAÇ (ADANA) CİVARINDAKİ BİTÜMLÜ ŞEYLLERİN ORGANİK FASİYES ÖZELLİKLERİ VE HİDROKARBON KAYNAK KAYA POTANSİYELLERİ

Faruk AY

Öz


Bu çalışmada, Kozan-Düzağaç (Adana) bölgesinde yer alan bitümlü şeyllerin petrol kaynak kaya ve organik fasiyes özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İnceleme alanı, Toridler tektonik birliği içerisinde yer almakta olup, incelenen birimler Geyik Dağı Birliği içindedir. Düzağaç civarında bulunan Karbonifer yaşlı Ziyarettepe Formasyonu içinde bulunan bitümlü şeyl seviyeleri örneklerinden yapılan organik jeokimyasal ve organik petrografik analizler yardımıyla inceleme alanındaki Karbonifer yaşlı çökellerin petrol kaynak kaya ve organik fasiyes özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Formasyonda toplam organik karbon miktarı ortalama %8.3’dür. Formasyonda egemen olarak amorf organik maddeler egemendir. Birim, organik jeokimyasal özelliklerine göre BC ve D organik fasiyesinde çökelmiştir. BC organik fasiyesinde bulunan örneklerde kaynak kaya potansiyeli oldukça fazladır, D organik fasiyesindeki örnekte ise herhangi bir kaynak kaya potansiyeli bulunmamaktadır.


Anahtar Kelimeler


Adana-Kozan, Düzağaç, bitümlü şeyl, piroliz, organik fasiyes.

Tam Metin:

PDF

Referanslar


KAYNAKLAR (REFERENCES)

Altunsoy, M. ve Özçelik, O., 1992. The characteristics of organic facies of the Bozbel Formation (Lutetian), Southern Hafik (Sivas) Türkiye. Work in progress on the geology of Türkiye, Kele Univ., Abstracts, p. 16.

Altunsoy, M. ve Özçelik, O., 1993. “Organik Fasiyesler”, C.Ü. Jeoloji Mühendisliği Derğisi. s. 43, 34- 39.

Anders, D.E., ve Gerrild, P.M., 1984, “Hydrocarbon generation in lacustrine rocks of Tertiary Age, Uinta Basin, Utah, Organic carbon, pyralysis yield, and light hydrocarbons, in Hydrocarbon source rocks of the Greater Rocky Mountain region (Woodward, Jane, ed., et al.)”, Rocky Mountain Association Geologists Symposium, p. 513-529.

Baskin, D. K., 1997, “Atomic H/C ratio of kerogen as anestimate of thermal maturity and organic matter conversion”, AAPG Bull, 81,9,1437-1450.

Dağlıoğlu, C. 1988. Kozan-Feke-Saimbeyli Tufanbeyli (Adana ilçeleri)-Sarız (Kayseri) ilçesi Dolayının Demir Cevherleşmeleri Prospeksiyonu Jeoloji Raporu; MTA Derleme No: 9215, 102 s. (yayınlanmamış).

Dağlıoğlu, C. 1990. T.D.Ç.A Genel Müdürlüğü Adına Adana-Feke-Mansurlu Çevresinde AR:1704, AR:1544, AR:1660, AR:1662 Ruhsat Alanlarında Yapılan Etüt ve Arama Çalışmaları Jeoloji Raporu; MTA Derleme No: 8910 (yayınlanmamış).

Demirel, İ.H. 2004, “Petroleum systems in the eastern and central Taurus region, Turkey”, Marine and Petroleum Geology, 21: 1061–1071.

Demirel, İ.H. 2006, “Geological Setting and the Validity of the Petroleum System Logic in the Taurus Belt of Turkey”, Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 28: 13, 1225 – 1239.

Demirel, İ.H. ve Kozlu, H. 1997, “Evaluation of burial history, thermal maturity and source-rock assessment of the Upper Paleozoic succession of the eastern Taurus region, southern Turkey”, Marine and Petroleum Geology, 14, 867-877.

Demirtaşlı, E. 1967. Pınarbaşı-Sarız-Mağara civarının jeoloji raporu; MTA Enst. Raporu, Rap. No: 1935, 129 s. (yayınlanmamış).

Durand, B. ve Oudin, J.L., 1980, “Exemple de migration des hydrocarbures dans une serie deltaique: Le delta de la Mahakam, Kalimantan, Indonesie. Proc.”, 10th World Petr. Congr., Colchester, UK, 2, p. 3-11.

Espitalie, J., Madec, M. ve Tisot, B., 1977, “Source rock charachterization”, “9th offshore technology conference”, 439-444.

Espitalie, J., Deroo, G. ve Marquis, F., 1985, “La pyrolyse Rock-Eval et ses applications; première partie”, Rev. Inst. Fr. Pét. 40, 563-579.

Jackson, K.S., Hawkins, P.L. ve Bennett, A.J.R., 1985, “Regional facies and geochemical evulation of Southern Denison Ttough”, APEA Journ. 20, 143-158.

Jones, R. W., 1987, “Organic Facies, in Advances in Petroleum Geochemistry”, Ed. by J. Brooks and D. Welte (Academic Press, London), V. 2, pp. 1–91.

Ketin, A. 1966, “Anadolunun tektonik birlikleri”, M.T.A Dergisi, 6, 20-34.

Klemme , H. D. ve Ulmishek, G.F., 1991, “Effective petroleum source rocks of the world; stratigraphic distribution and controlling depositional factors”, AAPG Bulletin, V. 75, p. 1809-1851.

Korkmaz, S., Gülbay, R. Kara ve Demirel, İ. H., 2008, “Source Rock Characteristics, Organic Maturity, and Hydrocarbon Potential of the Lower Paleozoic Sequences in the Taurus Belt of Turkey”, Petroleum Science and Technology, 26: 16, 1869 -1886.

Mann, U. ve Stein, R., 1997, “Organic Facies Variations, Source Rock Potential, and Sea Level Changes in Cretaceous Black Shales of the Quebrada Ocal, Upper Magdelena Valley, Colombia”, AAPG Bull. 81, 556–576

Metin, S., Papak, İ. ve Keskin, H., 1982, Tufanbeyli-Sarız ve Göksün Saimbeyli Arasının Jeolojisi, MTA Rap., Ankara, No: 7219 (yayımlanmamış).

Metin, S., 1983, Doğu Toroslar'da Derebaşı (Develi), Armutalan ve Gedikli (Saimbeyli) köyleri arasının jeolojisi, Doktora Tezi, İ.Ü. Mühendislik Fak. Jeol. Müh. Bölümü, istanbul.

Metin, S., 1984, “Doğu Toroslarda Derebaşı (Develi), Armutalan ve Gedikli (Saimbeyli) Köyleri Arasının Jeolojisi“, A.Ü. Müh. Mim. Fak. Yerbilimleri Dergisi, 4, 1-2, 45-66.

Metin, S., Papak, İ. ve Keskin, H., 1986, Tufanbeyli-Sarız ve Göksün Saimbeyli Arasının Jeolojisi, MTA Rap., Ankara,

Metin, S., Ayhan, A., İnanç, A., Altun, İ., Keskin, H., Konuk, O. ve Karabalık, N. N., 1993, “Saimbeyli Andırın Arasının Jeolojisi”, MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara

Mukhopadhyay, P.K., Wade, J.A. ve Kruge, M.A., 1995, “Organic facies and maturation of Jurassic/Cretaceous rocks, and posible oil-source rock corelation based on pyrolysis of asphaltenes; Scotian Basin, Canada”, Org. Geoch., 22 (1), 85-104 p.

Özgül, N., 1971, “Orta Torosların kuzey kesiminin yapısal gelişiminde blok hareketlerinin önemi“, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 14, 75-87.

Özgül, N., Metin, S., Göger, E., Bingöl, A., Baydar, O. ve Erdoğan, B., 1973, “Tufanbeyli dolayının (Dogu Toroslar, Adana) Kambriyen-Tersiyer kayaları“, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 16, 39-52.

Özgül, N., 1976, “Torosların Bazı Temel Jeoloji Özellikleri“, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 19, 1, 65-78.

Özgül, N., 2006, “Toroslar’ın Paleozoyik Yasta Bazı Kaya Stratigrafi Birimleri”, Stratigrafi Komitesi 6. Çalıştayı (Toros Kuşağı ve Güneydogu Anadolu Bölgesi Prekambriyen-Paleozoyik Kaya Birimlerinin Litostratigrafi Adlamaları); Bildiri Özleri, 1-8, Ankara.

Özgül, N. ve Kozlu, H. 2002, “Kozan-Feke (Doğu Toroslar) Yöresinin Stratigrafisi ve Yapısal Konumu ile Algili Bulgular“, Türkiye Petrol Jeologları Derneği Bülteni, 14, 1, 1-36.

Peters, K. E. 1986, “Guidelines for evaluating petroleum source rock using programmed pyrolysis”, AAPG Bulletin, March, v. 70, p. 318-329

Peters, K.E., ve Cassa, M.R., 1994, “Applied Source Rock Geochemistry. In: The petroleum system- from source to trap”, L.B. Magoon and W.G. Dow (ed.). American Association of Petroleum Geologists, Memoir 60, pages 93-117.

Tissot, B., ve Welte, D. H.,1978, “Petroleum formation and occurence“, Springer- Verlag New York, 598 p.

Tissot, B., ve Welte, D., 1984, “Petroleum formation and occurence“, Berling, Springer-Verlag, 538 p.

Varol, O.N., Demirel, I.H., Rickards, R.B. ve Günay, Y., 2006, “Source rock characteristics and biostratigraphy of the Lower Silurian (Telychian) organic-rich shales at Akyaka, central Taurus region, Turkey”, Marine and Petroleum Geology, 23; 901–911.

Yapıcı, N. ve Anıl, M., 2007, “Düzağaç Kuvarsit Yatağının (Kozan-Adana) Cam Sanayinde Kullanılabilirliğinin Araştırılması“, Ç.Ü.Müh.Mim.Fak.Dergisi, Cilt.22 Sayı., ss.309-323.

Yurtsever, T.Ş. ve Demrel, İ.H., 2006, “Essential Elements of the Allochthonous Taurus Petroleum System”, Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 28: 14, 1303 - 1310.

Yurtsever, T.Ş. ve Demrel, İ.H., 2006, “Petroleum Potential of the Cenomanian/Turonian Boundary Black Shales in the Lower and Middle Antalya Nappes, Western Taurus Region of Turkey”, Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 28: 4, 299 – 309.


Madde Ölçümleri

Ölçüm Çağırılıyor ...

Metrics powered by PLOS ALM

Refback'ler

  • Şu halde refbacks yoktur.


Telif Hakkı (c) 2015 Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi



Tarayan Veri Tabanları

   ResearchBib 中国知网BASE Logo googleDirectory of Research Journals Indexing LogoOnline Access to Research in the EnvironmentDTUbroadcastlogo PBN - BETA versionjournal tocs uk ile ilgili görsel sonucuFind in a library with WorldCatDiscovery: Library search made simple. Return to JournalSeek Homejatstech ile ilgili görsel sonucuExLibris header imageStanford University Libraries