TÜRKLERDE ANIT MİMARİSİNİN BİR ÖRNEĞİ; KONYA ATATÜRK ANITI

Öz

Toplumlar, yaşantıları boyunca, sürekli anımsanmak ve anımsatmak gereğini duyduğu her şeyi 
simgelemek istemişlerdir. Bu simgelemeği isteği, zamanla anıt olarak karşımıza çıkmıştır. Anıtların 
biçim ve nitelikleri, değişen dünya ile birlikte değişmiş ve yenilenmiştir. Bu süreç içerisinde, toplumların 
kültür  değişikliklerinin  izlenebileceği  en  önemli  unsurlardan  biri  olmuşlardır.  Zaman  onlara, 
yapıldıkları  dönemin  özelliklerini  barındırma  ve  anlatabilme  görevini  yüklemiştir.  Anıt,  gelişen 
toplumsal anlayışla, sadece tek bir yapı olma anlayışının değişmesini sağlamış, geçmişten kalan küçük 
bir buluntu, yaşam içinde varolan bir yerleşme merkezi olarak da düşünülmeye başlanmıştır. Zaman 
kavramı ile var olan anıt geleneği, köklü bir tarihe sahip Türklerde de görülmektedir. Türklerde anıt 
zaman içerisinde farklı biçimler ve özellikler göstermiş, toplumsal, dini, siyasi ve ekonomik gelişmelerle 
değişmiştir.  Türkler  gittikleri  her  yerde  dönemlerinin  özelliklerini  yöresel  bir  bütünlük  içerisinde 
anıtlaştırmışlardır.  Konya  Atatürk  Anıtı’da,  son  Osmanlı  dönemi  Neo‐Klasik  anıt  anlayışı  ile 
Cumhuriyetin ilk yıllarındaki anıt‐heykel anlayışının bir sentezi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu 
nedenle de Konya Atatürk Anıtı’nın incelenmesi, dönemin mimarisine ve anıt anlayışına ışık tutması 
açısından önemlidir.