DOĞALTAŞ OCAKLARINDA EKSKAVATÖR OPERATÖRLERİNİN TÜM VÜCUT TİTREŞİM MARUZİYETİNİN İNCELENMESİ

Ali Ekrem ARITAN; Melek TÜMER

DOĞALTAŞ OCAKLARINDA EKSKAVATÖR OPERATÖRLERİNİN TÜM VÜCUT TİTREŞİM MARUZİYETİNİN İNCELENMESİ

Ali Ekrem ARITAN, Melek TÜMER

Öz

Dünyada ve Ülkemizde endüstriyelleşmenin hızlanması ile birlikte maden üretiminde de büyük artışlar görülmektedir. Üretim artışıyla beraber maalesef iş kazaları ve meslek hastalıkları da fazlalaşmaktadır. Bu konuda iyi bir karneye sahip olmayan Türkiye’de, iş sağlığı ve güvenliği halen tam manasıyla hayata geçirilememiş bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği (İSG) çok geniş bir yelpazeye sahiptir ve her bir konusu ayrı bir önem taşımaktadır. İSG konularından biri olan titreşim, özellikle madencilik sektöründe üzerinde en az çalışma bulunanlardandır. Bu çalışmada, doğaltaş madenciliği sektöründe çalışan, ekskavatör operatörlerinin tüm vücut titreşimine (TVT) maruziyetleri araştırılmıştır. Hem kırıcı uç hem de kova takılı iken ölçümler alınmıştır. Sonuç olarak ise; ekskavatör operatörlerinin kırıcı uçla çalışma yapılırken daha yüksek miktarda titreşime maruz kaldıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tüm Vücut Titreşimi (TVT), Titreşim Maruziyeti, Doğaltaş Madenciliği, İş Sağlığı ve Güvenliği

Tam Metin:

PDF

Referanslar

Aye, S., Heyns, P. S., 2011, “The evaluation of whole body vibration in a South African opencast mine“, Journal of the Southern African Institute of Mining and Metallurgy, Cilt 111, Sayı 11, 751-758.

Bernard, B.P. et al., 1997, “Low-back musculoskeletal disorders: Evidence for work relatedness. In: musculoskeletal disorders and workplace factors“, National Institute for Occupational Safety and Health, Cincinnati.

Bovenzi, M., Betta, A., 1994, “Low back pain disorder in agricultural tractor drivers exposed to whole body vibration and postural stress“, Applied Ergonomics, Cilt 25, 231-241.

Bovenzi, M., Zadini, A., 1992, “Self-reported low back symptoms in urban bus drivers exposed to whole body vibration“, Spine, Cilt 17, 1048-1059.

Bovenzi, M., Hulshof, C.T., 1999, “An updated review of epidemiological studies on the relationship between exposure to whole-body vibration and low back pain“, International Archives of Occupational and Environmental Health, Cilt 72, 351-365.

Çakan, A., 2013, Karayolu Taşıtları Süspansiyon Sisteminde Aktif Titreşim Kontrolü, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB), 2013, “Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik“, Ankara.

Doğan, T., Erdem B. ve Duran, Z., 2015, Tüm Vücut Titreşiminin Operatör ve Sürücüler Üzerindeki Etkileri: Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Madencilik, Cilt 54, Sayı 3-4, 25-39.

Erzi, A.I., 2002, “Cadde ve Ray Taşıtları Titreşimleri“, İTÜ Makina Fakültesi Matbaası, İstanbul.

EU., 2006, “Non-binding guide to good practice with a view to implementation of directive 2002/44/EC on the minimum health and safety requirements regarding the exposure of workers to the risks arising from physical agents (vibrations)“, Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion, European Commission, 61.

Güney, A., Ereke, M., 1990, “Devrilebilir Sürücü Kabini Askı Elemanlarının Titreşim Konforuna Etkisi“, Dördüncü Ulusal Makina Teorisi Sempozyumu, Yalova, 233-243.

Lis, A., M., Black, K., M., Korn, H., Nordin, M., 2007, “Association between sitting and occupational LBP“, European Spine Journal, Cilt 16, Sayı 2, 283-298.

Mandal, B.B., Pal, A.K., Sishodiya, P.K., 2013, “Vibration characteristics of mining equipment used in Indian mines and their vibration hazard potential“, International Journal of Environmental Health Engineering, Cilt 2, Sayı 4, 1-10.

Marin, L.S., Andres, C., R., Estefany, R., Hugo, P., Lope, H. B., Jack, T.D., Peter, W. J., 2017, “Assessment of whole-body vibration exposure in mining earth-moving equipment and other vehicles used in surface mining“, Annals of Work Exposures and Health, Cilt 61, Sayı 6, 669–680.

Meyer, J., Flenghi, D., Deschamps, J., 1998, “Effects of manual handling posture and whole-body vibration on low back pain“, International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, Cilt 4, 195–213.

Pope, M., Magnusson, M., Lundström, R., Hulshof, C., Verbeek, J., Bovenzi, M., 2002, “Guıdelınes for whole-body vıbratıon health surveıllance“, Journal of Sound and Vibration, Vibration Injury Network, Cilt 253, Sayı 1, 131-167.

Rakheja, S., Sankar, S., 1983, “An optimum seat-suspension for off-road vehicles“, The Shock and Vibration Bulletin, Cilt 53, 19-35.

Robson, J. D., 1979, “Road surface description and vehicle response“, International Journal of Vehicle Design, Cilt 1, Sayı 1, 25-35.

Seidel. H., 2005, “On the relationship between whole-body vibration exposure and spinal health risk“, Industrial Health, Cilt 43, 361-377.

Sharp, R. S., Crolla, D. A., 1987, “Road vehicle suspension system design - A review“, Vehicle System Dynamics, Cilt 16, 167-192.

TS EN 1032+A1., 2011, Türk Standartları, Mekanik titreşim-Titreşim emisyon değerinin belirlenmesi amacıyla hareketli makinaların deneye tabi tutulması, TSE, Ankara.

TS ISO 2631-1., 2013, Türk Standartları, Mekanik Titreşim ve Şok - Tüm Vücut Titreşime Maruz Kalma Değerlendirilmesi - Bölüm 1: Genel Kurallar, TSE, Ankara.

Waters, T., Genaidy, A., Viruet, H.B., Makola, M., 2008, “The impact of operating heavy equipment vehicles on lower back disorders“, Ergonomics; Cilt 51, 602-636.

Wikstrom, B., O., Kjellberg, A., Landstrom, U., 1994, “Health effects of long-term occupational exposure to whole-body vibration: a review“, International Journal of Industrial Ergonomics, Cilt 14, 273-292.

Zeyrek, S., 2009, “Titreşim, İş Sağlığı ve Güvenliği“, Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.