TABAN İZOLASYON SİSTEMLERİNİN BETONARME BİR BİNAYA UYGULANMASI VE MALİYET ANALİZİ

Öz

Klasik yöntemle dizayn edilen yapılar sismik kuvvetlere kendi başlarına karşı koymakta,
büyük statik ve dinamik yüklerin karşılanabilmesi için yapı rijitliği ve sünekliği arttırılmaktadır.
Rijitliğin ve sünekliğin yüksek düzeyde olması daha kaliteli malzeme daha büyük kesitler ve yapısal
sisteme gelen etkinin artması anlamına gelmektedir. Yapıya gelecek olan yüklerin önceden tahmin
edilmesi ve buna karşı koyucu kuvvetlerin üretilmesi veya üstyapı ile temel arasına sönümleyici
elemanlar uygulamak gibi yöntemler yeni tasarım yöntemleridir. Yapısal kontrol sistemleri olarak
adlandırılan bu yöntemler sayesinde insan hayatı, stratejik yapılar ve değerli ekipmanlar klasik
yöntemle inşa edilenlere göre daha güvenle korunabilmektedir.
Bu çalışmada pasif kontrol sistemlerinden taban izolasyon sistemi, 4 katlı betonarme bir binaya
kurşun çekirdekli kauçuk izolatörler kullanılarak uygulanmıştır. İzolatörler Uniform Building Code-1997 şartnamesine göre dizayn edilmiş, sabit temelli yapı ile izole edilmiş aynı yapı için taban kesme
kuvvetleri hesaplanarak, üst yapıyı etkileyen deprem kuvvetlerindeki azalma gözlemlenmiştir.
İzole edilmiş örnek yapı için izolatör yüksekliğine bağlı yapı periyodunun değişimi ve dizayn
edilmiş olan izolatörlerin yatay deplasmanlarının ve tabaka kalınlıklarının değişiminin izolatörlerin
maksimum düşey yük taşıma kapasitelerine olan etkisi incelenmiştir. Ayrıca iki ayrı firmadan alınan
kurşun çekirdekli kauçuk izolatör fiyatları kullanılarak, klasik yöntemle inşa edilen yapıya göre
maliyetteki değişim değerlendirilmeye çalışılmıştır.